Keo chống cháy lan: Giải pháp an toàn cháy nổ cho công trình

I. Keo chống cháy lan trong xây dựng và đời sống

Hỏa hoạn luôn là một trong những rủi ro tiềm ẩn và nguy hiểm nhất đối với bất kỳ công trình xây dựng nào; từ nhà ở dân dụng đến các tòa nhà cao tầng, nhà máy, xí nghiệp. Thiệt hại do cháy gây ra không chỉ về tài sản; mà còn đe dọa trực tiếp đến tính mạng con người.

Trong bối cảnh đó, việc áp dụng các giải pháp phòng cháy chữa cháy (PCCC) chủ động và bị động trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết.

Bên cạnh các hệ thống báo cháy, chữa cháy tự động (chủ động); các giải pháp chống cháy lan (bị động) đóng vai trò then chốt trong việc ngăn chặn hoặc làm chậm sự lan truyền của lửa và khói. Tạo thời gian quý báu cho việc sơ tán và cứu hộ.

Trong số các vật liệu chống cháy lan bị động; keo chống cháy lan nổi lên như một thành phần không thể thiếu. Đây là loại vật liệu chuyên dụng được thiết kế để bịt kín các khe hở, mối nối; điểm tiếp giáp trong kết cấu xây dựng. Giúp ngăn chặn hiệu quả đường đi của lửa, khói và khí độc khi có sự cố hỏa hoạn xảy ra.

Bài viết này sẽ đi sâu vào vai trò quan trọng của keo chống cháy lan. Khám phá tính năng, công dụng, ứng dụng cụ thể trong xây dựng và đời sống. Đồng thời giới thiệu các sản phẩm keo chống cháy lan uy tín từ VCC – Một thương hiệu đáng tin cậy trong lĩnh vực keo và chất kết dính tại Việt Nam.

II. Cơ chế hoạt động và công dụng của keo chống cháy lan

Khác với các loại keo trám trét thông thường chỉ có tác dụng làm kín, chống thấm nước hoặc bụi bẩn. Keo chống cháy lan được chế tạo từ những vật liệu đặc biệt có khả năng chịu nhiệt độ cao; và quan trọng hơn là có cơ chế hoạt động đặc thù khi tiếp xúc với lửa.

1. Keo chống cháy lan là gì?

Keo chống cháy lan là một loại vật liệu dạng sệt hoặc bọt (foam); được sử dụng để trám, bịt kín các khe hở, khe co giãn, lỗ xuyên tường/sàn (cho đường ống, dây cáp…) trong các công trình xây dựng. Nhằm mục đích ngăn chặn sự lan truyền của lửa, khói; và nhiệt độ cao qua các vị trí này trong một khoảng thời gian nhất định.

2. Cơ chế hoạt động của keo chống cháy lan

Không chỉ là một lớp trám kín vật lý đơn thuần. Sức mạnh thực sự và yếu tố then chốt giúp keo chống cháy lan bảo vệ công trình nằm ở cách nó phản ứng; và biến đổi khi đối mặt với nhiệt độ cực cao của đám cháy.

Khi tiếp xúc với lửa hoặc nhiệt lượng lớn, các thành phần hóa học đặc biệt được tích hợp trong keo sẽ được kích hoạt. Trải qua những thay đổi về cấu trúc và hóa học để chủ động tạo thành một rào cản vững chắc; ngăn chặn hoặc làm chậm đáng kể sự lan truyền của lửa, khói và khí độc.

Các cơ chế chính tạo nên khả năng “phòng thủ” thông minh này bao gồm:

• Trương nở (Intumescent):
  • Đây là cơ chế phổ biến nhất. Khi tiếp xúc với nhiệt độ cao, các thành phần hóa học đặc biệt trong keo sẽ phản ứng, trương nở gấp nhiều lần thể tích ban đầu; tạo thành một lớp than hóa (char) vững chắc, xốp và có khả năng cách nhiệt cực tốt. Lớp than hóa này lấp đầy khe hở, ngăn chặn oxy tiếp cận nguồn cháy; và tạo thành rào cản vật lý chống lại sự xâm nhập của lửa và khói.
• Cách nhiệt (Insulative):
  • Một số loại keo có khả năng cách nhiệt vốn có hoặc tạo ra lớp vật chất có tính dẫn nhiệt thấp khi cháy. Giúp hạn chế sự truyền nhiệt qua kết cấu, bảo vệ các vật liệu xung quanh và duy trì nhiệt độ ở mặt không tiếp xúc với lửa ở mức an toàn trong thời gian quy định.
• Phản ứng thu nhiệt (Endothermic):
  • Một số loại keo giải phóng nước (dưới dạng hơi) khi tiếp xúc nhiệt độ cao. Quá trình hóa hơi này hấp thụ một lượng nhiệt lớn, làm mát khu vực xung quanh và làm chậm quá trình tăng nhiệt độ.

3. Tính năng vượt trội của keo chống cháy lan

• Tính năng intumescent (giãn nở khi nhiệt tăng):
  • Khi tiếp xúc với nhiệt độ cao do sự cố cháy, keo chống cháy lan sẽ tự động giãn nở thành lớp bọt dày đặc. Lớp bọt này có khả năng cách nhiệt vượt trội, giúp ngăn chặn sự lan tỏa của lửa và nhiệt đến các khu vực lân cận. Đây là đặc tính cốt lõi của các loại keo intumescent, góp phần bảo vệ cấu trúc và giảm thiểu thiệt hại.
• Khả năng cách nhiệt và cách ly lửa:
  • Lớp màng giãn nở tạo thành không chỉ cách nhiệt mà còn cách ly trực tiếp nguồn lửa; làm chậm quá trình lan truyền của cháy. Điều này giúp tăng thời gian cho hệ thống báo cháy và chữa cháy hoạt động hiệu quả; bảo vệ an toàn cho công trình cũng như người sử dụng.
• Tính kết dính và đàn hồi cao:
  • Keo chống cháy lan được thiết kế để có độ bám dính tốt trên nhiều loại bề mặt như bê tông, kim loại; gạch, và các vật liệu xây dựng khác. Ngoài ra, tính đàn hồi của keo đảm bảo rằng lớp bảo vệ không bị nứt gãy hay bong tróc dưới tác động của nhiệt độ thay đổi; hoặc các chuyển động nhỏ của kết cấu xây dựng.
• Độ bền cơ học và khả năng chịu đựng môi trường:
  • Sản phẩm có độ bền cao, chịu được tác động của thời tiết, từ mưa nắng đến các yếu tố môi trường khác. Điều này giúp duy trì hiệu quả của lớp keo chống cháy lan trong thời gian dài mà không bị giảm sút tính năng. Góp phần vào việc bảo vệ công trình theo thời gian.
• Dễ sử dụng và ứng dụng rộng rãi:
  • Keo chống cháy lan được sản xuất với công thức phù hợp; dễ dàng trám và bôi lên các khe hở, mối nối trong công trình. Điều này không chỉ đảm bảo tính liên tục của lớp bảo vệ; mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho việc thi công trong các dự án xây dựng khác nhau.
• An toàn cho sức khỏe và thân thiện với môi trường:
  • Sản phẩm thường được phát triển theo tiêu chuẩn an toàn nghiêm ngặt. Không chứa các chất độc hại; đảm bảo an toàn cho sức khỏe người sử dụng cũng như không gây ô nhiễm môi trường.

III. Công dụng và lợi ích khi sử dụng keo chống cháy lan

Việc sử dụng keo chống cháy lan đúng cách mang lại những lợi ích vô cùng to lớn. Đóng vai trò quyết định trong việc đảm bảo an toàn cho công trình và con người:

• Ngăn chặn sự lan truyền của lửa và khói:
  • Đây là vai trò cốt lõi. Lửa và đặc biệt là khói (nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trong các vụ cháy) có thể lan rất nhanh qua các khe hở nhỏ nhất trong tường, sàn, trần. Keo chống cháy lan bịt kín các đường đi tiềm ẩn này, giới hạn đám cháy trong một khu vực (ngăn cháy), làm chậm tốc độ lan tỏa của lửa và khói sang các khu vực khác.
• Bảo vệ tính toàn vẹn của kết cấu:
  • Khi các khe hở được bịt kín bằng keo chống cháy lan, kết cấu tường, sàn chống cháy có thể duy trì được khả năng chịu lực và tính toàn vẹn trong thời gian dài hơn dưới tác động của nhiệt độ cao. Điều này cực kỳ quan trọng để tránh sụp đổ công trình.
• Tăng thời gian thoát hiểm an toàn:
  • Bằng cách ngăn chặn khói và lửa, keo chống cháy lan tạo ra một khoảng thời gian “vàng”. Đủ dài để người trong tòa nhà có thể nhận biết sự cố, tìm đường và thoát hiểm an toàn.
• Giảm thiểu thiệt hại về tài sản:
  • Việc giới hạn phạm vi đám cháy giúp giảm đáng kể mức độ thiệt hại đối với tài sản; trang thiết bị bên trong công trình.
• Đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế, quốc gia về an toàn:
  • Luật pháp và các quy chuẩn xây dựng hiện hành (như QCVN 06:2021/BXD và các tiêu chuẩn liên quan) đều có những yêu cầu nghiêm ngặt về việc sử dụng vật liệu chống cháy lan. Bao gồm cả keo chống cháy, cho các vị trí cụ thể trong công trình. Sử dụng keo chống cháy lan đạt chuẩn là điều kiện bắt buộc để công trình được nghiệm thu PCCC.
  • Các sản phẩm keo chống cháy lan của VCC được thiết kế và sản xuất theo tiêu chuẩn quốc tế. Giúp các công trình xây dựng đạt được các chứng nhận an toàn cháy nổ quan trọng. Việc tuân thủ nghiêm ngặt các tiêu chuẩn này không chỉ giúp bảo vệ người sử dụng; mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho việc cấp giấy chứng nhận an toàn của các dự án xây dựng.
• Mang lại sự an tâm:
  • Biết rằng công trình đã được trang bị các giải pháp chống cháy lan hiệu quả giúp chủ đầu tư, người quản lý và người sử dụng an tâm hơn về sự an toàn.

IV. Ứng dụng của keo chống cháy lan trong xây dựng và đời sống

Keo chống cháy lan được ứng dụng rộng rãi tại nhiều vị trí quan trọng trong xây dựng và ứng dụng trong đời sống:

An toàn cháy nổ cho nhà cao tầng và khu dân cư:

Trong các công trình nhà cao tầng, đặc biệt là khu dân cư đông đúc; việc áp dụng keo chống cháy lan là một giải pháp tiên tiến nhằm đảm bảo an toàn tối đa cho người dân.

Khi xảy ra sự cố cháy nổ, lớp keo chống cháy lan sẽ giãn nở và tạo thành rào chắn ngăn chặn lửa lan rộng. Từ đó giúp kiểm soát sự bùng phát của đám cháy trong thời gian ngắn.

Ứng dụng trong các tòa nhà văn phòng và trung tâm thương mại:

Các tòa nhà văn phòng hiện đại, trung tâm thương mại luôn đặt tiêu chí an toàn lên hàng đầu. Việc sử dụng keo chống cháy lan trong các kết cấu; mối nối giữa các tấm kính, tường ngăn cách góp phần bảo vệ tài sản và đảm bảo an toàn cho người làm việc và khách hàng.

Sản phẩm của VCC được thiết kế phù hợp với tiêu chuẩn quốc tế; giúp tối ưu hóa hiệu quả chống cháy trong mọi điều kiện môi trường.

Bịt kín lỗ xuyên tường/sàn:

Đây là ứng dụng phổ biến nhất. Dùng để bịt kín các khe hở xung quanh đường ống (ống thép, ống đồng, ống nhựa PVC/CPVC), dây cáp điện, cáp tín hiệu, ống gió, thang máng cáp khi chúng đi xuyên qua tường, sàn, trần chống cháy. Việc này ngăn lửa và khói đi theo đường ống, dây cáp lan sang khu vực khác.

Trám khe co giãn, khe lún:

Các khe này được thiết kế để cho phép kết cấu dịch chuyển do nhiệt độ thay đổi hoặc lún. Keo chống cháy lan dùng cho vị trí này cần có độ đàn hồi cao để chịu được sự dịch chuyển mà vẫn đảm bảo khả năng ngăn cháy.

Trám khe nối giữa các cấu kiện xây dựng:

Khe nối giữa tường và sàn, tường và trần, các tấm tường lắp ghép (tấm panel ALC, thạch cao…).

Trám khe bao quanh khung cửa, cửa sổ chống cháy:

Đảm bảo hệ thống cửa chống cháy hoạt động hiệu quả, ngăn khói và lửa lọt qua các khe hở giữa khung cửa và tường.

Hệ thống mặt dựng (Curtain Walls/Façades):

Bịt kín các khe hở giữa tấm mặt dựng và kết cấu sàn.

Xem thêm: Mặt dựng tường kính nhà cao tầng: Tổng quan và nghiên cứu

An toàn cho gia đình:

Việc sử dụng keo chống cháy lan ở những vị trí quan trọng như cửa sổ, cửa ra vào, hệ thống ống dẫn khí và các lỗ thông gió giúp bảo vệ gia đình khỏi rủi ro cháy nổ.

V. Giải pháp chống cháy lan toàn diện từ VCC

Keo bọt nở polyurethane chống cháy lan VCC B1:

Đạt cấp chống cháy B1 theo tiêu chuẩn GB 8624 – thuộc loại khó cháy. Khả năng trương nở lớn giúp lấp đầy các khe hở, lỗ rỗng có kích thước lớn một cách nhanh chóng và hiệu quả. Cách âm, cách nhiệt tốt. Bám dính tuyệt vời trên hầu hết các vật liệu xây dựng.

Chuyên dùng để chèn khe giữa khung cửa/cửa sổ và tường; lấp đầy các lỗ xuyên sàn/tường có kích thước lớn sau khi đã lắp đặt các vật liệu chèn khác (như bông khoáng); bịt kín các khe hở lớn, không đều; chèn lấp các lỗ rỗng trong kết cấu. Thích hợp cho các mối nối tĩnh hoặc ít dịch chuyển.

Keo Acrylic chống cháy lan VCC V102:

Có khả năng chống cháy lan (thường đạt tới 2-4 giờ tùy hệ thống). Có khả năng trương nở nhẹ khi gặp nhiệt độ cao. Bám dính tốt trên các bề mặt xốp và thông thường. Dễ thi công, có thể sơn phủ sau khi khô. Thân thiện môi trường, ít mùi.

Trám các khe nối tĩnh hoặc có độ dịch chuyển thấp (<15%) như khe giữa tường và trần, tường và sàn; khe bao quanh khung cửa, cửa sổ; bịt kín các lỗ xuyên tường/sàn cho đường ống, dây cáp có yêu cầu chống cháy. Thường được dùng kết hợp với các vật liệu khác như bông khoáng trong hệ thống chống cháy lan.

Keo Silicone trung tính chống cháy lan VCC V101:

Khả năng chống cháy lan vượt trội (thường đạt tới 4 giờ). Độ đàn hồi và khả năng co giãn rất cao (thường ±25% đến ±50%), lý tưởng cho các khe co giãn và mối nối động. Chịu thời tiết, tia UV, ozone và nhiệt độ khắc nghiệt cực tốt. Bám dính tuyệt vời trên nhiều loại vật liệu, kể cả bề mặt nhẵn như kính, kim loại. Không ăn mòn kim loại.

Trám khe co giãn trong sàn, tường bê tông; khe nối giữa các tấm mặt dựng (curtain wall); khe bao quanh khung cửa/cửa sổ chịu dịch chuyển lớn; bịt kín các lỗ xuyên tường/sàn yêu cầu khả năng chống cháy cao và độ linh hoạt. Đây là giải pháp cao cấp cho các ứng dụng đòi hỏi khắt khe nhất.

VI. Kết luận

Keo chống cháy lan không chỉ đơn thuần là vật liệu trám trét; mà là một thành phần thiết yếu trong hệ thống phòng cháy chữa cháy bị động. Góp phần quan trọng vào việc bảo vệ sinh mạng con người và tài sản trước thảm họa hỏa hoạn.

Việc hiểu rõ vai trò, tính năng và ứng dụng của từng loại keo; đồng thời lựa chọn sản phẩm chất lượng từ các nhà cung cấp uy tín như VCC với các dòng sản phẩm VCC B1, VCC V102, VCC V101, là yếu tố then chốt để xây dựng nên những công trình an toàn, bền vững.

Đầu tư vào giải pháp chống cháy lan ngay từ đầu là đầu tư cho sự an toàn và an tâm lâu dài. Hãy luôn ưu tiên các sản phẩm đã được kiểm định và thi công bởi đội ngũ có chuyên môn; để đảm bảo hiệu quả chống cháy cao nhất.

Xem thêm:

• Các sản phẩm keo chống cháy lan của VCC
• So sánh keo chống cháy lan và các giải pháp khác
• VCC V103 – Keo trám chịu nhiệt lên tới 1500°C